Be wild and be wise! Een verslag van de overdenkingen bij de Zwerftocht op 18 februari 2017

“Aslan is a lion- the Lion, the great Lion." "Ooh" said Susan. "I'd thought he was a man. Is he-quite safe? I shall feel rather nervous about meeting a lion"..."Safe?" said Mr Beaver ..."Who said anything about safe? 'Course he isn't safe. But he's good. He's the King, I tell you.”

C.S. Lewis. “The Lion, the Witch, and the Wardrobe”

Op de vraag wie regelmatig door zijn vrouw of vriendin wordt begroet met de uitspraak: “Kijk! Hij komt, springend over de bergen, dansend over de heuvels.” (Hooglied hoofdstuk 2 vers 8) reageren de mannen glimlachend en grinnikend. Want dit is ook een vorm van wildheid! Wildheid kent zijn stoere, heldhaftige, mannelijke kant en zeker ook een speelse en passievolle kant! Tijdens de laatste Zwerftocht van Salvation4Men stonden de mannen stil bij het thema “Be wild and be wise”. Gedurende de 25 km lange tocht door het Drents-Friese Wold werden de deelnemers twee keer uitgenodigd om eens stil te staan bij hun eigen wildheid en bij hun eigen wijsheid. Hieronder kun je een samenvatting lezen van de beide overdenkingen die Eugene Poppe (over wijsheid) en ikzelf (over wildheid) gegeven hebben tijdens deze Zwerftocht. 

Be wild and be wise! Wild is niet direct een eigenschap die je in het algemeen koppelt aan christelijke mannen. Vraag een willekeurig voorbijganger waar hij of zij aan moet denken bij een christelijke man en ik weet het bijna zeker dat “wild” niet het antwoord is. En toch ben ik ervan overtuigd dat we als mens en zeker als man geroepen zijn en uitgenodigd worden om op een gezonde manier wild te zijn. 

Toen Adam en Eva geschapen werden waren ze wild en ze waren zeer goed! Wild en goed? Jazeker deze twee eigenschappen kunnen heel goed hand in hand gaan. Wild en gevaarlijk natuurlijk ook. Want wees nou eerlijk over het algemeen associëren wij wild met gevaarlijk en onbeheerst. De van Dale omschrijft wild als: ongetemd, woest, ruw. Kortom veelal negatieve beschrijvingen. Dit is het effect van de zondeval. Aan de paradijselijke situatie waarin de mens wild, naakt, vrij en volledig onbekommerd kon leven tussen de wilde dieren kwam een eind. Na de zondeval veranderde alles, de relatie tussen God en de mens, de relatie tussen de mensen onderling en de relatie tussen de mens en zijn omgeving. Het goede ontaardde en werd slecht. De van oorsprong goede wildheid werd gevaarlijk en woest! De man was niet langer ongetemd, hij was hierdoor ook regelmatig ongeremd. Zijn door God gegeven kracht kon zomaar ontaarden in brute macht. In de vorm van agressie, in woord, in daad en ook in houding. Vandaar dat de bijbel ons ook oproept om onszelf te beheersen. Alleen we moeten beheersing niet verwarren met onderdrukking. Te vaak zie je dat mannen hun wildheid en daarmee hun kracht onderdrukken. Soms ingegeven door een cultuur die geneigd is om bepaalde gedragingen af te keuren. Mijn moeder kon bijvoorbeeld tegen mij als kind zeggen: “Wees niet zo wild, doe niet zo druk, blijf nou eens rustig zitten…” Als je dit soort adviezen maar vaak genoeg hoort dan ga je ze uiteindelijk wel geloven. Het resultaat is te vaak een getemde, passieve man waarbij kracht plaats gemaakt heeft voor onmacht en waarbij gezond leiderschap verdwenen is. De dominante en autoritaire man heeft plaats gemaakt voor een passieve, onzichtbare en initiatiefloze man. 

Toch is het Gods bedoeling dat wij mannen in onze kracht komen te staan. Dat betekent dus dat we onze wildheid en kracht niet moeten onderdrukken of diskwalificeren maar dat we als mannen moeten leren om ons temperament te beheersen. “Beter een geduldig mens dan een vechtjas, beter zelfbeheersing dan een stad veroveren” (Spreuken 16:32) en “iemand zonder zelfbeheersing is als een stad waarvan de muur geslecht is” Spreuken 25:28) en we moeten bereid zijn om onze vrijheidsdrang ondergeschikt te maken aan Jezus. Zodat Hij onze leidsman is en ons aanstuurt en beheerst! Hij is Heer! Dus het is niet de cultuur die ons aan banden legt, die ons temt en daarmee tam maakt maar als we ons door de Geest van Jezus Christus laten leiden en we laten ons door Hem beheersen dan is het veilig en goed om uiting te geven aan onze wildheid en daarmee in verbinding te blijven met onze kracht! 

Wild en krachtig zijn in gehoorzaamheid aan Jezus betekent dus dat je kiest voor het avontuur dat het leven met Hem is! Je kracht en je wildheid is veilig want Hij leidt je! 

Stel jezelf in de komende tijd de volgende vragen? 

Kies ik voor een wild en vrij leven met Christus? Kies ik dan ook voor een leven in gehoorzaamheid aan Hem. Of pas ik me aan en laat ik me overheersen door de vele verwachtingen en begrenzingen van onze huidige cultuur? Durf ik het avontuur van het wilde leven onder leiding van Jezus aan? Of vind ik dat een te groot risico? Blijf ik liever als toeschouwer wat aan de kant staan, soms angstig, soms betweterig, soms verveeld en soms cynisch? 

Kies je voor veiligheid of kies je voor heiligheid? Laat je je door Gods grenzeloze liefde beminnen of laat je je door angst beheersen? De wilde ongetemde man maakt soms fouten, hij gaat vaak onderuit en durft te falen want dit hoort bij het leven! Dit alles is menselijk. De christelijke dissident Solzjenitsyn vroeg zich af: “Als men altijd voorzichtig is, kan men dan nog menselijk blijven?”. De wereld wil ons laten geloven dat het zoveel mogelijk voorkomen van risico’s en het streven naar veiligheid en comfort het belangrijkste is. Maar dat is natuurlijk niet zo, kies voor heiligheid en niet voor veiligheid! Stel je voor dat Jezus Christus voor veiligheid gekozen had in plaats van heilige gehoorzaamheid en liefdevolle overgave! Dan was hij echt niet de woestijn in gegaan om te strijden met de demonen. Dan had hij een vakantieresort bezocht met zwembad, dan was hij niet gaan rondtrekken zonder vaste woon- en verblijfplaats maar had hij hoogstwaarschijnlijk het timmermansbedrijf van vader Jozef overgenomen. Als Jezus voor veiligheid gekozen had dat was hij niet in conflict gekomen met de gevestigde religieuze leiders van zijn tijd, als hij voor veiligheid en comfort had gekozen was hij sowieso nooit naar deze wereld gekomen om zijn leven te geven voor ons! 

Be wise 

Naast de “wildheid”  heeft Eugene Poppe met ons gesproken over de “wijsheid”. Op de volgende vragen gaf hij een antwoord: Wat is wijsheid? Waar komt wijsheid vandaan? Wat doet wijsheid? En hoe krijg je wijsheid? 

Wat is wijsheid?: “Wijsheid is de kunst om in alle levensomstandigheden juist te oordelen en te handelen.” Wijsheid is zeker niet hetzelfde als kennis. T.S. Eliot vroeg zich af: “Where is the wisdom we have lost in knowledge? Where is the knowledge we have lost in information?”. Het hebben van kennis betekent nog geen wijsheid, het toegang hebben tot een wereld aan informatie betekent nog niet dat we wijs zijn? 

Waar komt wijsheid vandaan? Het klinkt wellicht vreemd maar de wijsheid is door God zelf geschapen! In de bijbel zegt de Wijsheid het volgende: “De Heer heeft mij voor al het andere verworven, toen hij zijn scheppingswerk begon, schiep hij eerst mij. Ik ben in het begin gemaakt, nog voor alles er was, nog voor de aarde vorm kreeg.” (8: 22,23)

Wijsheid is dus niet iets dat je hebt of leert maar de Wijsheid is iemand waar je naar moet luisteren en die je moet gehoorzamen! Je kunt namelijk wel heel veel weten maar als je er niet naar luistert en niet naar leeft is het nog geen wijsheid! Maar waar kun je de Wijsheid dan vinden? Job kende dit probleem ook toen hij uitriep: De wijsheid - waar moet ik haar zoeken, en het inzicht – waar is het te vinden? Geen sterveling kent de weg erheen, de wijsheid is niet in het land van de levenden. (Job 28 vers 12 en 13). We kunnen van alles zoeken en vinden maar de Wijsheid laat zich ogenschijnlijk niet vinden. Uiteindelijk vertelt God aan Job in vers 28: “Ontzag voor de Heer – dat is wijsheid; het kwaad mijden – dat is inzicht.” 

Wat doet wijsheid? Door met ontzag en eerbied te wandelen met God, zul je God steeds beter leren kennen en de dingen om je heen te gaan bezien vanuit zijn perspectief. En dat is waar het in wijsheid om draait. Dus ontzag voor de Heer – dat is wijsheid. Ontzag voor de Heer hebben heeft alles te maken met respect en eerbied tonen. Het heeft alles te maken met het erkennen dat God de geheel andere is. Dat God het begin en het eind is en dat alles zijn bestaan vind in Hem. Buiten God om is er geen leven. Is er niets. Ergens anders in de bijbel worden we dan ook opgeroepen om God te eren en Hem te vereren op een wijze, die bij Hem past. Wel, ontzag hebben voor God, of zoals een andere vertaling zegt, de vreze des Here, is niet zozeer een activiteit, maar een levensstijl. In het boek Handelingen lezen we dat de eerste christen gekenmerkt werden doordat ze wandelen in de vrede van de Heer, die door de Heilige Geest in hun bewerkstelligd werd. Door met ontzag en eerbied te wandelen met God, zul je God steeds beter leren kennen en de dingen om je heen te gaan bezien vanuit zijn perspectief. En dat is waar het in wijsheid om draait. Maar daarbij zit wel een beperking. 

Want God eren wil zeggen dat je aanvaard dat bepaalde dingen met Gods wijsheid te doorgronden en te begrijpen zijn, maar dat anderen dingen nooit te begrijpen zijn, omdat wij beperkt zijn in ons wezen. Ik moet denken aan het bekende gebed: “God, geef mij de moed in dingen te veranderen, die veranderd moeten worden. Geef mij de rust om dingen te aanvaarden, die niet veranderd kunnen worden. En geef mij de wijsheid om het een van het ander te onderscheiden”.  

Hoe krijg je wijsheid? Terug naar Spreuken 8. De wijsheid, die van God komt, staat op de kruispunten van het leven en roept zijn voorbijgangers om naar hem te luisteren. Roept ons op om naar hem te luisteren. De vraag is dan: Hoe doe je dat? Hoe ontvang je Gods wijsheid om die toe te passen in je dagelijks leven. 

Spreuken 2 geeft ons als het ware een kapstok. Een richtlijn hoe wij wijsheid kunnen ontvangen. 

Stap 1 - Gods Woord aanvaarden en praktiseren 

Mijn zoon, als je in acht neemt wat ik zeg, mijn richtlijnen altijd onthoudt, (Spreuken 2:1) 

Gods Woord omvat Gods wijsheid. Psalm 119: 98-100 vertelt ons dat Gods Woord ons wijzer maakt dan onze vijanden, verstandiger van al onze leermeesters en we verkrijgen er meer inzicht door dan de ouderen. Daarom moeten we tijd nemen om dat Woord te lezen, te bestuderen, te overdenken en uiteindelijk toe te passen. 

Stap 2 - Leergierige houding ontwikkelen 

een open oor hebt voor mijn wijsheid, een geest die neigt naar inzicht, (Spreuken 2:2)

Een kenmerk van de volgelingen van Jezus was dat ze een leergierige houding hadden. Dat is ook voor ons belangrijk. Leergierigheid wil zeggen dat we onze eigenwijsheid afleggen en er op gericht zijn om een wijs hart te bekomen. En in principe kunnen we van iedereen om ons heen iets leren. Dus ben je gericht om jezelf te profileren of ben je erop gericht om van anderen iets te leren?

Stap 3 - God vragen om inzicht en wijsheid 

als je erom vraagt de dingen te begrijpen, roept om scherpzinnigheid, (Spreuken 2:3)

In de geschiedenis van Job kwam er een moment, waarop Job God vroeg om inzicht en wijsheid. Jacobus roept ons op om God om wijsheid te vragen als we die tekort komen. En zegt hij dan; God zal die wijsheid ook geven, zonder ons het verwijt te maken dat we zelf dat inzicht niet hebben. 

Stap 4 - Een schatgraver worden - hard werken. 

ernaar zoekt als was het zilver,
ernaar speurt als naar een verborgen schat – (Spreuken 2:4)

Wijsheid ligt op straat, maar daardoor lopen we er vaak gewoon aan voorbij. Wijsheid zoeken heeft te maken met de tijd en rust te nemen om de dingen in je leven te evalueren, indien nodig extra kennis te vergaren en God de kans geven zijn gedachten in jouw hart te planten. Waardoor in innerlijk weet welke weg je moet gaan. 

Dan zul je ontdekken..... het is een proces 

dan zul je ontdekken wat ontzag voor de HEER is, dan zul je kennis van God verwerven. Want het is de Heer die wijsheid schenkt, zijn woorden bieden kennis en inzicht  (Spreuken 2:5)

Ik hoop dat de deelnemende mannen in de komende tijd zullen ontdekken hoe ze hun wildheid/kracht en hun wijsheid kunnen ontwikkelen. Tijdens de tocht hebben Eugene en ik ook regelmatig verwezen naar de unieke mogelijk om hiermee aan de slag te gaan tijdens het Fit2Serve weekend op Kreta. Een weekend waarin je volop bezig zult zijn met je eigen leiderschap, identiteit en fitheid (zowel geestelijk als lichamelijk). Zie voor informatie over het Fit2Serve weekend op de website van de 4e Musketier of lees de flyer. Mocht je hierover meer informatie willen hebben dan mag je ook contact met mij opnemen.